Vai trò quan trọng của dầu hộp số ô tô

Hộp số có cấu tạo phần lớn là các bánh răng truyền động, khi xe vận hành các bánh răng chuyển động liên tục với cường độ cao và sinh ra nhiệt lượng rất lớn. Nếu không có hợp chất bôi trơn và làm mát thì hộp số không thể duy trì được sự hoạt động.

Dầu hộp số chính là hợp chất có tác dụng bôi trơn cho các chi tiết máy và đặc biệt là bộ phận bánh răng bên trong hộp số, giúp hộp số hoạt động trơn tru và ổn định. Ngoài ra, nó còn có tác dụng chống mài mòn, chống rỉ, làm tăng tuổi thọ của hộp số ô tô và các chi tiết động cơ.

Dầu hộp số đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của hộp số

Khi nào cần thay dầu hộp số ô tô?

Theo khuyến cáo của các nhà sản xuất xe hơi, với xe có hộp số tự động nên thay dầu hộp số khi xe chạy được 100.000km – 160.000km đối với hộp số kín (hộp số không có que thăm dầu) và 40.000km đối với hộp số hở (hộp số có que thăm dầu).

Còn với xe số sàn (hay hộp số vô cấp) nên thay mới dầu hộp số sau khoảng 40.000km để đảm bảo dầu không bị đóng cặn và hộp số có thể hoạt động một cách trơn tru nhất. Tuy nhiên, với mỗi loại xe, dòng xe sẽ có định mức thay dầu hộp số khác nhau. Bạn có thể biết chính xác thời điểm cần thay dầu số ô tô trong sách hướng dẫn kèm theo xe.

Thay dầu hộp số cho xe ô tô đúng thời điểm để đảm bảo hộp số vận hành trơn tru

3 Lưu ý quan trọng khi thay dầu hộp số ô tô

Để hộp số ô tô luôn vận hành trơn tru, mượt mà thì các bác tài cần thay dầu hộp số kịp thời và thường xuyên kiểm tra và phát hiện những dấu hiệu bất thường của hộp số. Có 3 cách xác định thời gian thay dầu số ô tô là: theo số km đã đi, dựa vào chất lượng đầu, hay xuất hiện hiện tượng kẹt số, rò rỉ dầu hộp số…

Tùy theo từng loại hộp số mà có sự khác biệt về định mức thay dầu hộp số, cụ thể:

• Đối với xe có hộp số tự động (AT): Với các loại xe số tự động, từng dòng xe, hãng xe mà định mức thay nhớt hộp số có thể khác nhau. Thông thường nên thay dầu hộp số tự động khi xe chạy được 100.000km – 160.000km (bạn nên tham khảo vấn đề này trong sách hướng dẫn sử dụng xe). Còn theo khuyến cáo của các chuyên gia tốt nhất bạn nên thay mới dầu hộp số khi bảo dưỡng xe ở mốc 40.000km.

• Đối với xe có hộp số sàn (MT): thì thời điểm cần thay dầu hộp số khó xác định hơn bởi điều này còn phụ thuộc vào thói quen cũng như phong cách lái xe của từng người. Vì việc ra vào số khác nhau của mỗi bác tài cũng gây ảnh hưởng đến độ bền của các chi tiết trong hộp số cũng như nhớt hộp số. Do đó, lời khuyên tốt nhất là nên thay dầu hộp số sàn ô tô sau khoảng 40.000km để đảm bảo dầu không bị đóng cặn và hộp số có thể hoạt động một cách trơn tru nhất.

Nên thay dầu hộp số khi bảo dưỡng ô tô ở cấp 40.000km

Thay dầu hộp số cho xe ô tô khi chất lượng dầu xuống cấp

Nếu xe thường xuyên hoạt động trong môi trường bụi bẩn, trên cung đường hiểm trở hay thói quen thường xuyên “ép số”…. Những yếu tố này sẽ làm giảm đáng kể chất lượng của nhớt hộp số và khiến thời gian thay nhớt hộp số giữa 2 lần thay sẽ rút ngắn. Do đó, lúc này chúng ta không thể dựa theo số km để xác định thời điểm thay dầu hộp số xe ô tô mà biện pháp tốt nhất là thường xuyên kiểm tra chất lượng của dầu.

Nhớt hộp số xuống cấp khiến hộp số hoạt động kém hiệu quả

Việc thường xuyên kiểm tra chất lượng của nhớt hộp số cũng giúp bạn biết được đã đến lúc phải thay dầu hộp số cho xe ô tô của mình chưa. Cách kiểm tra chất lượng của nhớt hộp số cũng tương đối đơn giản, Michelin Phương Đông sẽ hướng dẫn các bước kiểm tra dầu hộp số ô tô dưới đây:

Các bước kiểm tra nhớt hộp số:

• Bước 1: Để kiểm tra dầu hộp số, việc đầu tiên bạn phải làm đó là tìm nơi thoáng mát, ăn toàn để đỗ xe. Sau đó di chuyển cần số về vị trí P.

Di chuyển cần số về vị trí P

• Bước 2: Mở nắp capo

Mở nắp capo

• Bước 3: Tìm ống dẫn dầu hộp số tự động phía trước xe. Đồng thời, lấy que thăm dầu đặt ở phía trước hoặc phía sau động cơ để bắt đầu kiểm tra tình trạng dầu trong hộp số.

Xác định vị trí que thăm dầu hộp số

• Bước 4: Bạn thực hiện thao tác kiểm tra nhớt hộp số với những bước tương tự như kiểm tra dầu động cơ. Trước tiên là lấy que thử, lau sạch, đưa trở lại bình dầu rồi kiểm tra dầu trên que.

Rút que thăm dầu để kiểm tra dầu chất lượng nhớt hộp số

• Bước 5: Bạn cần kiểm tra các vấn đề sau của hộp số: mức dầu, màu sắc và chất lượng của dầu hộp số

Thực hiện kiểm tra tình trạng của nhớt hộp số

Kiểm tra mức dầu trong hộp số

Kiểm tra mức dầu trong hộp số

Thông thường, mức dầu tiêu chuẩn nên nằm giữa hai điểm đánh dấu là “Add” và “Full”. Nếu mức dầu giảm đáng kể dưới mức “Add“, hãy bổ sung thêm dầu cho hộp số. Lưu ý, mỗi lần chỉ nên thêm một lượng dầu nhỏ, vừa thêm vừa kiểm tra mức dầu cho đến khi đạt mức tiêu chuẩn.

Màu sắc của dầu là dấu hiệu quan trọng để biết được tình trạng của dầu

Màu sắc của dầu là cách nhận biết chính xác thời điểm cần thay dầu hộp số cho xe ô tô

Nếu dầu có màu nâu sẫm, đen hoặc hồng nhạt (thường là do ô nhiễm nước), thì bạn cần thay dầu hộp số xe ô tô. Nếu nhớt có màu nâu đỏ, bán trong suốt thường bị xuống cấp một chút, nhưng không nhất thiết phải biểu thị sự cần thiết phải thay thế.

Độ nhờn của dầu

Kiểm tra chất lượng dầu

Qua quá trình sử dụng, dầu sẽ bị mất dần độ nhớt bởi bụi bẩn và cặn thừa tích tụ. Bạn có thể dựa vào độ nhớt để xác định đã đến lúc cần thay dầu hộp số cho xe ô tô hay chưa.

Thay dầu hộp số khi phát hiệu dấu hiệu rò rỉ

Thường xuyên kiểm tra gầm xe để phát hiện dầu hộp số có bị rò rỉ không

Nếu để dầu hộp số bị rò rỉ ra ngoài sẽ làm trơn các tấm ma sát khiến các tấm này trượt nhiều và dễ bị cháy, trong một số trường hợp hộp số có thể bị hỏng hoàn toàn. Trong trường hợp này bạn cần đưa xe tới các trung tâm hoặc gara để kiểm tra và khắc phục ngay.

Thứ hai: Lựa chọn loại dầu hộp số phù hợp khi thay thế

Lựa chọn loại dầu số phù hợp là “chìa khóa vàng” giúp cho chiếc xe của bạn có tuổi thọ cao nhất và đảm bảo xe luôn hoạt động ổn định và bền bỉ. Bạn có thể lựa chọn loại dầu hộp số theo:

• Khuyến cáo của hãng sản xuất xe: Tùy từng loại xe, dòng xe mà việc chọn dầu hộp số là khác nhau. Để lựa chọn được loại dầu phù hợp nhất, các bạn nên nghe theo khuyến cáo của hãng sản xuất, có thể tham khảo trong sách hướng dẫn sử dụng xe.

• Sử dụng các loại dầu hộp số phổ biến: bạn có thể tham khảo như SP3, SP4, ATF…

Thứ ba: Có thể bổ sung dầu hộp số tự động – không nhất thiết phải thay thế hoàn toàn

Một số nhà sản xuất khuyến cáo không nhất thiết phải thay mới hoàn toàn dầu hộp số mà chỉ cần bổ sung lượng thiếu hụt. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo chính xác khuyến cáo của hãng xe hoặc trong sách hướng dẫn để biết thông tin chính xác dành cho mẫu xe của mình.

Cảnh báo khi thay dầu số ô tô không đúng thời điểm

Cũng như các hệ thống khác trên xe ô tô, hộp số cũng bị hao mòn theo thời gian. Các bánh răng bị mài mòn sẽ sinh ra các mặt kim loại, nếu các tạp chất này không được loại bỏ nó sẽ gây cản trở và làm giảm tuổi thọ hộp số. Ngoài ra, nhớt hộp số hoạt động trong điều kiện nhiệt độ cao sẽ dần bị biến chất và mất dần độ nhớt làm cho hộp số hoạt động kém do khả năng bôi trơn và làm sạch kém. Điều này ảnh hưởng đến khả năng vận hành của xe và gây ra các hiện tượng như: kẹt số, vào số không chuẩn, có tiếng kêu bất thường…

Thiếu dầu là nguyên nhân gây hỏng hộp số

Khi thiếu nhớt hộp số, hệ thống bơm thủy lực hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến lực ép không đủ lớn, khiến các tấm ma sát bị trượt. Hậu quả là động cơ vẫn tăng vòng tua, nhưng xe rất yếu, tăng tốc kém, trường hợp nặng có thể khiến các tấm ma sát trượt nhiều và bị cháy, không nhảy được số, và hậu quả nặng nhất làm hộp số hỏng hoàn toàn.

Cách thay dầu hộp số xe ô tô

Việc thay dầu hộp số cho xe ô tô cần có đầy đủ trang thiết bị cần thiết và thực hiện đúng quy trình mới đảm bảo an toàn và giúp hộp số vận hành trơn tru.

Chuẩn bị dụng cụ cần thiết

Để thay dầu hộp số cho xe ô tô, cần phải chuẩn bị những dụng cụ cần thiết dưới đây:

• Kích nâng: có tác dụng nâng xe lên khỏi mặt đất để có thể dễ dàng thay thế dầu.

• Dầu hộp số mới.

• Khay đựng dầu: để đựng dầu cũ sau khi xả không bị chảy ra sàn. 

• Dụng cụ tháo lắp: để tháo các ốc, bu-lông dễ dàng hơn.

Quy trình thay dầu hộp số ô tô

Quy trình thay dầu hộp số ô tô được thực hiện theo các bước cơ bản như sau:

Bước 1: Nâng xe

Cho xe lên cầu hoặc sử dụng kích nâng để nâng xe lên tới độ cao thích hợp.

Bước 2: Xả dầu cũ

Việc xả dầu hộp số tự động phức tạp hơn so với dầu máy nên cần phải xả sạch dầu ở đáy các-te và cả trong biến mô. Trước khi xả dầu, phải làm nóng động cơ và hộp số, sau đó sử dụng dụng cụ tháo lắp như cờ lê để tháo bu-lông xả dầu hộp số dưới đáy các-te để dầu thoát ra. Sau khi lượng dầu ở các-te được xả hết, tiếp tục xả dầu trong biến mô. Cần phải cho xe nổ máy và vô số để lượng dầu trong biến mô được đẩy hết ra ngoài. Lượng dầu hộp số trong mỗi hộp số thường là 7~8L nên xả dầu ra thau chứa có thang đo để biết lượng dầu chính xác cần thêm mới cho hộp số.

Nên thay dầu hộp số khi bảo dưỡng xe mốc 40.000km

Bước 3: Tiến hành châm dầu hộp số mới

Đối với hộp số tự động có que thăm dầu: Sau khi tiến vệ sinh sạch sẽ ốc rốn dầu và lắp ốc rốn dầu lại. Sau đó rút que thăm dầu và tiến hành châm dầu mới cho hộp số.

Châm dầu hộp số cho xe số tự động có que thăm dầu

Đổi với hộp số tự động không có que thăm dầu: Sau khi xả hết dầu trong hộp số, bạn tiến hành châm dầu mới tại ngay lỗ xả dầu. Lượng dầu châm thêm cần được đổ vào bình hơi và lượng dầu này được châm vào hộp số thông qua áp lực khí nén. Để thực hiện châm dầu hộp số kiểu này cần có hai người thực hiện (một người châm dầu còn một người người vận hành xe). Khi châm dầu đầy các-te, người ngồi trên xe sẽ vận hành xe để dầu được đẩy vào hộp số trong khi người phía dưới tiếp tục châm dầu. Khi dầu được châm vào hộp số với lượng xác định và tràn ra ngoài thì dừng lại và vặn lại bu-lông xả dầu.

Bước 4: Khởi động xe và vào tất cả các số

Việc này giúp dầu đi sâu và bám đều vào tất cả các chi tiết của hộp số. Sau đó  sử dụng que thăm dầu để kiểm tra mức dầu lại một lần nữa. Mức dầu hộp số nên nằm giữa mức “Full” và “Add” hoặc “Hot” và “Cold” trên que thăm dầu (đối với các dòng xe hộp số có que thăm dầu).

Bước 5: Chạy thử, khi nhiệt độ dầu khoảng 80 độ là lúc thăm dầu chính xác nhất

Kiểm tra mức dầu hộp số sau khi tiến hành chạy thử

Nếu thiếu dầu hộp số bạn cần châm thêm, còn nếu thừa dầu hộp số tốt nhất cần xả bớt về mức tiêu chuẩn.

Lời khuyên:

• Khi thay dầu hộp số cho xe ô tô bạn nên thực hiện thay thế luôn cả lọc dầu để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn tạp chất.

• Nếu xe đã sửa chữa rò rỉ hộp số, thì hãy luôn thay dầu sau khi sửa chữa để đảm bảo chất lượng và đủ dầu hộp số.

Trên đây là tổng hợp những thông tin hữu ích về thay dầu hộp số ô tô. Bạn hãy thực hiện thay nhớt cho hộp số đúng thời điểm để tránh gây ra những hỏng hóc nghiêm trọng cho hộp số. Tuy nhiên, việc thay dầu số ô tô là không hề đơn giản, do đó bạn không nên tự thay thế dầu hộp số cho xe ô tô nếu không có sự hiểu biết và đầy đủ trang thiết bị cần thiết. Điều bạn nên làm là tìm đến các trung tâm uy tín và chuyên nghiệp.